شخصیت‌پردازی در داستان لیلی و مجنون نظامی، شخصیت‌پردازی مستقیم است. ولی شخصیت‌ها همگی دچار سکون و ایستایی بوده و بدون تحرک هستند. در طول ده‌ها سال گذر ایام، مجنون همواره عاشق بی‌حد لیلی است. نه از این عشق کم می‌شود و نه بر آن افزوده می‌شود. این شخصیت‌ها اگرچه پیش از نظامی وجود داشته‌اند، ولی همگی بازآفرینی شده‌اند. با این‌حال شخصیت‌های بازآفرینی شده، همگی قراردادی و نوعی هستند و امکان وجود چنین شخصیت‌هایی در عالم واقع محال است. در لیلی و مجنون (بر خلاف خسرو و شیرین) روایت بر پایه شخصیت مرد شکل گرفته‌است. با وجود آن‌که یک شخصیت مرد و یک شخصیت زن در داستان وجود دارد، ولی عشقی که در این روایت به تصویر کشیده می‌شود یک عشق عرفانی و فرا زمینی است. از بعد شخصیتی رفتار مجنون در این حکایت نه تنها درخور عاشقان چنین منظومه‌ای نیست، بلکه گاه سفیهانه و غیرمنطقی هم هست. مجنون از عشق بی‌قرار است و در صحرا با حیوانات وحشی دمخور بوده و دربند رازداری و پرده‌پوشی نیست. مجنون صاف و صادق است. او عاشق رنج بردن و خواری کشیدن و ناله کردن است. با خنده میانه‌ای ندارد. از نشاط و سبک روحی به دور است و آن را مطابق شان انسانی نمی‌داند,در عوض لیلی حسابگری‏های زنانه و مصلحت‏ بینی‏ هایی دارد که لازمه حیات بادیه‌است. با این‌حال شخصیت لیلی از نظر زندگی سراسر تسلیم وی اهمیت دارد.لیلی شخصیتی است فاقد هرگونه تلاش. او را از مکتبخانه باز می‌گیرند. در خانه زندانی می‌کنند. او را به شوهر می‌دهند،به شوهری که همه روزه نگهبان او است. کار لیلی اما در این میان فقط گریه‌است و تسلیم. او حتی راز دل به مادر هم نمی‌گوید. مادرش سال‌ها بعد و از زبان همکلاسان او پی به راز عشقش می‌برد.ابن‌السلام (شوهر رسمی لیلی) مردی نرم‌خو است. او فقط یک نظر لیلی را در باغ و از فاصله شاید نه‌چندان نزدیک دیده‌است. نظامی همواره براشعارش گردنبندی ازطلاوحمایلی درخشان بسته که باگذشت زمان وباتابش ایام روزگاران،این درخشش تداوم یافته است.

فهرست مطالب

چکیده6

کلیدواژگان:6

مقدمه:7

ادب غنایی:7

شعر غنایی:7

منظومه های غنایی:8

فصل اول9

کلیات9

1-1-بیان مسئله10

1-2-پرسش تحقیق10

1-3- پیشینه ی تحقیق10

1-4- هدف تحقیق11

1-5- روش تحقیق11

فصل دوم12

زندگی نامه وآثارنظامی12

زندگی نامه ی نظامی13

شخصیت و اندیشه نظامی13

اهمیت نظامی در ادبیات داستانی14

آثار نظامی14

مرجع اصلی داستان لیلی و مجنون:16

ارزش لیلی و مجنون:16

فصل سوم18

تعریف شخصیت و18

شخصیت پردازی18

2-1- درآمد: تعریف شخصیت:19

2-1-1- اهمیت و ویژگیهای شخصیت22

2-1-2- منشأ شخصیت24

2-1-3- تعریف شخصیت پردازی27

2-2- خلاصه ی داستان لیلی و مجنون31

فصل چهارم35

شیوه های شخصیت پردازی35

2-3- شخصیت پردازی در لیلی و مجنون36

2-3-1- شیوه های شخصیت پردازی36

گفتگوی مجنون با پدر48

جواب دادن مجنون پدر را49

گفتگوی نوفل با مجنون50

گفتگوی مجنون با یکی از شخصیتهای فرعی داستان51

گفتگوی نوفل با پدر لیلی:51

گفتگوی لیلی با مجنون52

گفتگوی لیلی با یکی از شخصیتهای فرعی داستان53

گفتگوی پدر لیلی با یکی از شخصیتهای فرعی داستان:54

2-3-1-2-1 گفتگوی درونی (مونولوگ)54

شکایت کردن مجنون با خیال لیلی55

سخن گفتن مجنون با زاغ56

رفتن لیلی به تماشای بوستان57

آگاهی مجنون از مرگ پدر58

2-3-1-3- عمل59

سخاوت وبخشندگی پدر مجنون61

مهربانی و دلسوزی پدر مجنون62

شجاعت و جنگاوری نوفل62

2-3-1-4- نام63

2-3-1-5- رمز (نماد)67

فصل پنچم70

انواع شخصیت در لیلی و مجنون نظامی70

2-4- انواع شخصیت در لیلی و مجنون نظامی71

2-4-1- شخصیت اصلی یا مرکزی:71

شخصیتهای اصلی در این داستان:71

2-4-2- شخصیت فرعی:73

2-4-3- شخصیت قراردادی:75

شخصیت های قراردادی در این داستان:76

2-4-4- شخصیت مدور:77

2-4-5- شخصیت ایستا:78

2-4-6- شخصیت تمثیلی:79

2-4-7- شخصیت نمادین:81

2-4-8- شخصیت رابط:82

2-4-9- شخصیت همراز (مرد و زن):83

2-4-10- شخصیت مخالف:84

2-4-11- شخصیت شریر:85

2-4-12- شخصیت نوعی:86

فصل ششم90

عناصر داستان در لیلی و مجنون90

2-5- شخصیت و دیگر عناصر داستان در لیلی و مجنون91

2-5-1- زاویه ی دید:91

2-5-2- پیرنگ:94

2-5-3- درونمایه (تم):96

2-5-4- فضا و رنگ:97

2-5-5- لحن:99

2-5-6- سبک:100

فصل هفتم102

نتیجه گیری102

نتیجه گیری:103

فهرست منابع:105